Odwołanie od decyzji ZUSOkresy składkowe i nieskładkowePodleganie ubezpieczeniom społecznymSkładkiZasiłki
Brak wypłaty wynagrodzenia z umowy o pracę, a składki z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.
Pan Jan jest przedsiębiorcą, który prowadzi działalność gospodarczą oraz od 2 lat jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę z wynagrodzeniem 2.500 złotych brutto. Od około roku spółka, w której zatrudniony jest Pan Jan nie wypłaca mu wynagrodzenia lub wypłaca w niższej wysokości, niż to wynikające z umowy. Pan Jan zawsze w terminie opłaca składkę na ubezpieczenie zdrowotne z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej. W chwili obecnej otrzymał zawiadomienie, iż ZUS wszczął postępowanie w sprawie określenia wysokości należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.
Czy Pan Jan pomimo zatrudnienia na podstawie umowy o pracę z wynagrodzeniem niższym niż minimalne, powinien płacić składki z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej?
Osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą, zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt. 5 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych podlega obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym oraz na mocy art. 12 ust. 1 obowiązkowemu ubezpieczeniu wypadkowemu, które w myśl art. 13 pkt. 4 trwają od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania jej wykonywania.
W myśl art. 9 ust. 1 wspomnianej ustawy, osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą nie zostaje objęta obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi z tytułu tej działalności, jeżeli w okresie jej prowadzenia jest objęta ubezpieczeniem z tytułu stosunku pracy. Zgodne i z art. 9 ust. 1a podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z tego tytułu winna wynosić, w przeliczeniu na okres miesiąc, co najmniej najniższe/minimalne wynagrodzenie.
Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 4 lutego 2013 r. w sprawie o sygn. akt I UK 484/12 (lex numer 1308055):
„wykładnia systemowa, funkcjonalna i celowościowa art. 9 ust. 1a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 121 z późn. zm.) zwanej dalej ustawa systemową (ze szczególnym uwzględnieniem reguł słuszności, in dubio pro tributario, konstytucyjnej zasady demokratycznego państwa prawnego) prowadzi do wniosku, że pojęcie “podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe” użyte w art. 9 ust. 1a tej ustawy należy rozumieć jako wynagrodzenie za pracę wynikające z treści stosunku pracy, a nie – jako przychód zdefiniowany w art. 4 pkt 9 tej ustawy.”
W cytowanym wyroku Sąd Najwyższy wskazał, iż wykładni art. 9 ust. 1a u.s.u.s., należy dokonywać z uwzględnieniem bezwzględnie obowiązujących norm prawa pracy gwarantujących ochronę pracowniczego wynagrodzenia za pracę należnego za pracę wykonaną (art. 80 zdanie pierwsze k.p.).
Sąd Najwyższy wskazał, również, że skoro, pracownik podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym na podstawie ważnego stosunku pracy (art. 9 ust. 1 u.s.u.s.), którego elementem jest wynagrodzenie w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia w przeliczeniu na okres jednego miesiąca i praca ta jest wykonywana, co nakłada na pracodawcę obowiązek wypłaty za nią uzgodnionego wynagrodzenia, to należy uznać, że pracownik ten nie podlega również obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z innych tytułów na podstawie art. 9 ust. 1a u.s.u.s. w sytuacji, gdy nie dochodzi do wypłaty należnego mu wynagrodzenia za pracę za dany okres, co jest równoznaczne z brakiem przychodu ze stosunku pracy w tym okresie w rozumieniu art. 4 pkt 9 u.s.u.s., mającego znaczenie dla określenia podstawy wymiaru składek zgodnie z art. 18 ust. 1 u.s.u.s.”.
Podobne stanowisko zostało wyrażone np. w wyroku Sądu Apelacyjnego w Białymstoku. III AUa 291/13 :
„ustawodawca, stanowiąc normę art. 9 ust. 1a w/w ustawy, nie miał zamiaru obciążyć pracownika wykonującego pracę w ramach ważnie zawartego stosunku pracy dodatkowym poważnym zobowiązaniem o charakterze fiskalnym – jakim jest niewątpliwie obowiązek zapłaty składek ubezpieczeniowych z tytułu objęcia dodatkowo z mocy prawa innym tytułem ubezpieczenia – tylko dlatego, że wbrew treści stosunku pracy pracodawca z naruszeniem prawa nie realizuje względem niego obowiązku wypłaty wypracowanego wynagrodzenia w ustalonej wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia”,
W związku z powyższym, w przedstawionym na wstępie kazusie Pan Jan nie ma obowiązku opłacać składek z tytułu prowadzonej działalności, pomimo braku wypłaty wynagrodzenia.
Podobne artykuły
