Kontrola ZUSPodleganie ubezpieczeniom społecznymZasiłkiZwrot kwot do ZUS
Z jakich powodów ZUS kontroluje osoby prowadzące działalność gospodarczą ?
W 2018 r. ZUS rozpoczął lawinowe kontrole działalności gospodarczych kobiet i mężczyzn, którzy nadal pobierają lub pobierali w latach wcześniejszych wysokie zasiłki chorobowe/macierzyńskie/opiekuńcze.
W zakresie przeprowadzanych kontroli ZUS weryfikuje:
1. Czy prowadzona działalność gospodarcza ma charakter zarobkowy?
Działalność jest zarobkowa, jeżeli jest prowadzona w celu osiągnięcia dochodu (“zarobku”), rozumianego jako nadwyżka przychodów nad nakładami (kosztami) tej działalności. Jednakże w tym zakresie znaczenie ma jednak również kryterium w postaci dążenia danego podmiotu do osiągnięcia zarobku (będącego zazwyczaj zyskiem) przez wykonywanie określonej działalności.
Sąd Apelacyjny w Szczecinie w wyroku z dnia 14 czerwca 2018 roku, sygn. akt III AUa 681/17, stwierdza iż:
Nie jest więc konieczne faktyczne osiąganie dochodów z danej działalności, zwłaszcza że w dużej mierze zależy to od czynników niezależnych od osoby prowadzącej działalność. Co za tym idzie, to że dana działalność przynosi straty (zarówno przejściowo, jak i w dłuższych okresach) nie pozbawia jej statusu działalności gospodarczej. Należy bowiem liczyć się z możliwością nieuzyskania przychodu z prowadzonej działalności gospodarczej, czyli poniesienia straty – zwłaszcza w początkowym okresie jej prowadzenia. Tym samym o zarobkowym charakterze działalności gospodarczej nie decyduje faktyczne osiągnięcie zysku, lecz ukierunkowany zamiar jego osiągnięcia (cel).
Sąd Apelacyjny w Białymstoku w wyroku z dnia 6 marca 2018 roku, sygn. akt III AUa 762/17, wskazał natomiast że:
„dana działalność jest zarobkowa, jeżeli jest prowadzona w celu osiągnięcia dochodu rozumianego jako nadwyżka przychodów nad nakładami tej działalności. Brak przedmiotowej cechy przesądza, iż w danym przypadku nie można mówić o działalności gospodarczej w rozumieniu art. 2 u.s.d.g. W tym zakresie znaczenie ma też kryterium subiektywne w postaci dążenia danego podmiotu do osiągnięcia zarobku przez wykonywanie określonej działalności. Nie jest więc konieczne faktyczne osiąganie dochodów z danej działalności. Przynoszenie strat przez daną działalność nie pozbawia jej statusu działalności gospodarczej. Należy bowiem liczyć się z możliwością nieuzyskania przychodu z prowadzonej działalności gospodarczej, czyli poniesienia straty. O zarobkowym charakterze działalności gospodarczej nie decyduje faktyczne osiągnięcie zysku, lecz zamiar jego osiągnięcia”.
więcej o tym we wpisie:
2. Czy działalność gospodarcza była/jest prowadzona w sposób zorganizowany i ciągły;
Ciągłość działalności gospodarczej należy wiązać z regularnie występującymi, powtarzającymi się i trwającymi czynnościami. Przeciwieństwem ciągłości działalności są czynności wykonywane okazjonalnie, jednorazowo, sporadycznie. Co istotne, to zamiar powtarzalności w odniesieniu do aktywności (działalności) decyduje o pozytywnym lub negatywnym zaistnieniu przesłanki ciągłości. Stan ciąży sam w sobie nie wyklucza ciągłości podjętej działalności, natomiast braku podstawowej cechy ciągłości działalności gospodarczej można dopatrzeć się w przypadku, gdy od początku wysoce wątpliwe będzie rozpoczęcie i prowadzenie działalności, a tę wątpliwość można wywieść ze stanu zdrowia osoby zgłaszającej się do ubezpieczenia społecznego, a przede wszystkim jej świadomości co do niemożliwości prowadzenia działalności.
Więcej we wpisie: https://wbrewzus.pl/fikcyjnosc-dzialalnosci-gospodarczej/
3. Czy działalność gospodarcza była faktycznie prowadzona przez osobę wpisaną do rejestru przedsiębiorców;
Powyższe dotyczy ustaleń sfery faktycznej, niemniej jednak coraz częściej widuję decyzje, które ustalają, iż dana osoba nie podlega ubezpieczeniom z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej z uwagi na okoliczność, że działalność gospodarcza była faktycznie prowadzona przez inną osobę (np. męża). W takich sprawach należy odpowiednimi środkami dowodowymi wykazać, że osoba widniejąca w rejestrze przedsiębiorców faktycznie prowadziła firmę np. czy:
- podejmowała decyzje związane z działalnością przedsiębiorstwa,
- poszukiwała kontrahentów,
- negocjowała umowy.
4. Czy zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych z tytułu współpracy przy prowadzonej działalności gospodarczej odpowiadało ustawowym warunkom.
W tym przedmiocie w najbliższym czasie opublikuję nowy artykuł.
Oczywiście powyższe przykłady nie wyczerpują zakresu wszystkich postępowań kontrolnych prowadzonych przez ZUS, należy mieć na uwadze, że każdy przypadek należy weryfikować indywidualnie i w zależności od zaistniałej sytuacji opracowywać linię argumentacji, dlatego ponownie zachęcam Państwa do weryfikowania negatywnych decyzji ZUS.