Podleganie ubezpieczeniom społecznym
Błąd biura rachunkowego, a zgoda na opłacenie składki po terminie
Wielu przedsiębiorców przy prowadzeniu działalności gospodarczej korzysta z usług biura rachunkowego, które zajmuje się między innymi zgłoszeniami do ZUS, czy wyliczeniem wysokości składki, w tym na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe.
Niestety zdarzają się sytuacje, że biuro rachunkowe popełni błąd, który może stanowić dla przedsiębiorcy niemałe konsekwencje. Takim błędem będzie m.in. błąd przy obliczeniu wysokości składki, konsekwencją czego jest opłacenie przez przedsiębiorce składki w zaniżonej wysokości, co wiąże się z tym, iż ZUS nie wyrazi zgody na opłacenie składki po terminie i wyłączy przedsiębiorcę z dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego.
Czy słusznie?
W orzecznictwie sądów apelacyjnych wyrażony został pogląd, zgodnie z którym zlecenie osobie trzeciej opłacania składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe nie usprawiedliwia spowodowanego przez tę osobę opóźnienia, ponieważ opłacanie składek obciąża samego ubezpieczonego będącego płatnikiem składek, dlatego nie może on powoływać się na błąd w działaniu swojego biura rachunkowego, które tylko wylicza należną wysokość składki (wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 7 lipca 2004 r., III AUa 547/03). Opłacanie składek obciąża wyłącznie ubezpieczonego, który nie może powoływać się na błąd w działaniu swojego biura rachunkowego (wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z 23 kwietnia 2013 r., III AUa 1067/12).
Co do zasady można podzielić ten punkt widzenia. Przedsiębiorca odpowiada za działania i zaniechania biura rachunkowego, z którego usług korzysta, jak za własne działania i zaniechania.
Niemniej jednak nie oznacza to, że w żadnej sytuacji błąd biura rachunkowego (albo błąd samego płatnika składek) przy dokonywaniu wyliczenia należnej składki nie może stanowić uzasadnionej przyczyny uwzględnienia wniosku ubezpieczonego o wyrażenie zgody na opłacenie składki po terminie. Uwzględnienie takiego wniosku w każdej sytuacji zależy od konkretnych okoliczności indywidualnego przypadku.
Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 19 stycznia 2016 roku, sygn. akt I UK 35/15, okoliczności uchybienia terminu opłacenia części należnej składki na ubezpieczenie chorobowe nie stanowią dostatecznego usprawiedliwienia dla nieuwzględnienia wniosku dotyczącego wyrażenia zgody na opłacenie składki po terminie, skoro uchybienie terminu nastąpiło z przyczyn niezależnych od skarżącej, to jest niezależnego od niej błędu(oczywistej omyłki pisarskiej) biura rachunkowego.
Sąd Najwyższy podkreślił, że pomimo faktu, iż w orzecznictwie prezentowane jest stanowisko, że przedsiębiorca odpowiada za działania i zaniechania biura rachunkowego, z którego usług korzysta, jak za własne działania i zaniechaniato nie oznacza to jednak, że w żadnej sytuacji błąd biura rachunkowego (albo błąd samego płatnika składek) przy dokonywaniu wyliczenia należnej składki nie może stanowić uzasadnionej przyczyny uwzględnienia wniosku ubezpieczonego o wyrażenie zgody na opłacenie składki po terminie. Uwzględnienie takiego wniosku w każdej sytuacji zależy od konkretnych okoliczności indywidualnego przypadku.
Co w przypadku gdy Sąd nie podzieli naszej argumentacji, bowiem błąd biura rachunkowego jest na tyle poważny, że nie ma podstaw do wyrażenia zgody na opłacenie składki po terminie?
Biuro rachunkowe ponosi odpowiedzialność za nienależyte wykonanie zobowiązania, dlatego też w przypadku gdy w wyniku zawinionego działania czy zaniechania biura rachunkowego przedsiębiorca poniósł szkodę może wystąpić do biura rachunkowego o zapłatę odszkodowania. Każde profesjonalne biuro rachunkowe zobowiązane jest posiadać obowiązkowe ubezpieczenie OC, co ułatwi uzyskanie ewentualnego odszkodowania.