Odwołanie od decyzji ZUSZasiłki
Co można robić na L4 w ciąży?
Wiele klientek zachodząc w ciążę zastanawia się nad skorzystaniem w okresie jej trwania ze zwolnienia lekarskiego.
Dla podjęcia decyzji o skorzystaniu z L4 ciążowego przydatne jest określenie co właściwie można robić przebywając na L4 w ciąży?
Zgodnie z art. 17 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa:
1. Ubezpieczony wykonujący w okresie orzeczonej niezdolności do pracy pracę zarobkową lub wykorzystujący zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres tego zwolnienia.
2. Zasiłek chorobowy nie przysługuje w przypadku, gdy zaświadczenie lekarskie zostało sfałszowane.
3. Okoliczności, o których mowa w ust. 1 i 2, ustala się w trybie określonym w art. 68.
Art. 68. w/w ustawy stanowi zaś, iż:
.
Na tle wykładni art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa wyrażone jest stanowisko, że pracą w rozumieniu tego przepisu jest praca w potocznym tego słowa znaczeniu, w tym wykonywanie różnych czynności na podstawie różnych stosunków prawnych – stosunku pracy, stosunków o charakterze cywilnoprawnym, a także prowadzenie własnej działalności gospodarczej, samozatrudnienie. O zakwalifikowaniu wykonywania określonych czynności jako “pracy” nie decyduje charakter stosunku prawnego, na podstawie którego są one wykonywane, ale rodzaj tych czynności. Ponieważ w art. 17 pkt 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa brak jest odniesienia do wykonywania pracy na podstawie stosunku pracy lub innego stosunku zatrudnienia w szerokim tego słowa znaczeniu – nie chodzi w nim zatem w szczególności wyłącznie o wykonywanie pracy podporządkowanej czy zależności służbowej, co jest charakterystyczne dla stosunku pracy. Nadto, praca powinna być świadczona osobiście, choć nie musi to być praca fizyczna.
Prezentowane jest również stanowisko, że praca, poza tym, że może być wykonywana “na każdej podstawie prawnej”, może być również wykonywana “bez takiej podstawy” (tzw. praca na czarno), bez względu na wymiar czasu tej pracy. Pracą zarobkową na gruncie komentowanego przepisu określa się zatem wszelką aktywność ludzką, która zmierza do uzyskania zarobku. Przy określeniu “zarobkowego” charakteru pracy wskazuje się także, że przepisy nie wymagają, aby praca była podjęta “w celu zarobkowym”. Jeśli zatem wykonywanie określonych czynności przynosi rzeczywisty dochód, wówczas problem, czy praca została podjęta “w celu” uzyskania tego dochodu, traci na znaczeniu, jako dotyczący motywów zachowania. Nie ma też znaczenia to, że określone czynności mogą być wykonywane odpłatnie lub nieodpłatnie – istotne jest, aby były wykonywane w rzeczywistości.
Tylko sporadyczna, wymuszona okolicznościami, aktywność zawodowa może usprawiedliwiać zachowanie prawa do zasiłku chorobowego. W innych przypadkach za okres niezdolności do pracy, w czasie której ubezpieczony wykonuje pracę zarobkową, nie należy się zasiłek.
Wiemy już że podczas L4 nie można pracować, ale czy podczas L4 w ciąży można wychodzić z domu?
O tej okoliczności decyduje treść wystawionego zwolnienia lekarskiego. “Kod 1” oznacza, że trzeba leżeć w domu i nigdzie nie można wychodzić. “Kod 2” zaś oznacza, że pracownik może chodzić.
Z godnie z treścią wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 12 listopada 2002 r. sygn. akt: III AUa 3189/01:
“Adnotacja na zwolnieniu lekarskim o treści: “pacjent może chodzić” nie usprawiedliwia wykonywania pracy przez pracownika, którego taka adnotacja dotyczy. Taki zapis upoważnia go jedynie do wykonywania zwykłych czynności życia codziennego, np. poruszanie się po mieszkaniu, udanie się na zabieg czy kontrolę lekarską”.
Zgodnie z orzecznictwem sądów powszechnych oraz Sądu Najwyższego w żadnym przypadku zaświadczenie lekarskie nie może zostać udzielone osobie zdrowej i uzasadniać prowadzenia normalnego trybu życia .
Nawet w ciąży L4 nie jest udzielane celem podtrzymania istniejącego dobrostanu, a nawet osobie chorej, gdy jej choroba nie wpływa na zdolność do pracy. Samo bowiem „bycie w ciąży” nie jest przecież i nie może być chorobą, gdy brak jest jakichkolwiek naruszeń sprawności organizmu.
Za wykorzystanie zwolnienia lekarskiego niezgodnie z jego celem może zostać uznany wyjazd na wakacje, czy też zrobienie remontu w domu.
Oczywiście restrykcyjna wykładnia przepisów stosowana przez ZUS może zostać zmieniona w drodze skutecznie złożonego odwołania od decyzji ZUS przez Sąd Ubezpieczeń Społecznych.