Renta rodzinna
Czy małżonek rozwiedziony ma prawo do renty rodzinnej? Renta rodzinna, a dobrowolna alimentacja małżonka rozwiedzionego
Stosownie do art. 70 ust. 3 ustawy, małżonka rozwiedziona lub wdowa, która do dnia śmierci męża nie pozostawała z nim we wspólności małżeńskiej, ma prawo do renty rodzinnej, jeżeli oprócz spełnienia warunków określonych w ust. 1 (w chwili śmierci męża osiągnęła wiek 50 lat lub była niezdolna do pracy albo ust. 2 (wychowuje co najmniej jedno z dzieci, wnuków lub rodzeństwa uprawnione do renty rodzinnej po zmarłym mężu, które nie osiągnęło 16 lat, a jeżeli kształci się w szkole – 18 lat życia, lub jeżeli sprawuje pieczę nad dzieckiem całkowicie niezdolnym do pracy oraz do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolnym do pracy, uprawnionym do renty rodzinnej) miała w dniu śmierci męża prawo do alimentów z jego strony ustalone wyrokiem lub ugodą sądową.
Czy tylko wyrok i ugoda sądowa mogą stanowić podstawę do przyznania renty rodzinnej dla byłego małżonka?
NIE!!!
Wskazany wyżej ust. 3 w zakresie, w jakim uprawnienie małżonki rozwiedzionej do uzyskania renty rodzinnej uzależnia od wymogu posiadania w dniu śmierci męża prawa do alimentów z jego strony, ustalonych wyłącznie wyrokiem lub ugodą sądową, został uznany przez Trybunał Konstytucyjny wyrokiem z dnia 13.05.2014 r. w sprawie SK 61/13 za niezgodny z art. 67 ust. 1 w zw. z art. 32 ust. 1 Konstytucji RP.
Zgodnie ze stanowiskiem Trybunału Konstytucyjnego oraz wtórującym mu obecnie orzecznictwem Sądu Najwyższego: „brak jest podstaw do różnicowania na podstawie treści art. 70 ust. 3 ustawy, osób uprawnionych do renty rodzinnej wymienionych w tym przepisie z rozwiedzionymi małżonkami, na rzecz których obowiązek alimentacyjny przez drugiego małżonka realizowany był dobrowolnie”. W uzasadnieniu do tego orzeczenia Trybunał Konstytucyjny wskazał, że: „celem renty rodzinnej jest zapewnienie ustawowo określonej grupie podmiotów kompensaty środków utrzymania utraconych bądź pomniejszonych wskutek śmierci zobowiązanego do alimentacji, ma ona zatem spełniać funkcję alimentacyjną. Świadczenie renty rodzinnej ma zapobiegać istotnemu pogorszeniu się sytuacji materialnej rodziny zmarłego ubezpieczonego, w tym także małżonki rozwiedzionej, której były małżonek dostarczał środków utrzymania, będąc do tego zobowiązany z mocy art. 60 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego.
Trybunał Konstytucyjny wskazał, że obowiązek alimentacyjny wynikający z art. 60 k.r.o. może być wypełniany nie tylko poprzez wykonywanie istniejącego wyroku sądu czy ugody sądowej, ale może być spełniany także na warunkach ustalonych samodzielnie przez strony w drodze zgodnego ich porozumienia.
Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 04 grudnia 2013 r., w sprawie III CZP 85/13, rozróżnił trzy równorzędne sposoby konkretyzacji treści obowiązku alimentacyjnego: umowa, ugoda sądowa, orzeczenie sądowe, przy czym podkreślił, że sposobem preferowanym przez państwo powinna być umowa w sprawie alimentów zawierana przez rozwiedzionych małżonków.
Czy umowa na podstawie, której były małżonek przekazuje środki utrzymania musi być sporządzona na piśmie?
NIE!!!
Umowa konkretyzująca treść obowiązku alimentacyjnego może być zawarta także w sposób dorozumiany, a o jej istnieniu może świadczyć fakt, że alimenty były faktycznie uiszczane przez byłego małżonka do dnia jego śmierci na rzecz osoby uprawnionej.
Czy tylko świadczenia pieniężne traktowane są jako alimenty w kontekście renty rodzinnej?
NIE!!!
Dopuszczalna jest każda postać świadczeń alimentacyjnych, mogą to być świadczenia pieniężne lub w naturze. Jak wskazuje Sąd Najwyższy ich wybór powinien odpowiadać celowi, jakiemu obowiązek ten służy, i uwzględniać okoliczności każdego konkretnego przypadku. Dopuszczalne jest wykonywanie obowiązku alimentacyjnego w naturze, jeżeli sposób ten będzie skutecznie zabezpieczać interesy uprawnionego i będzie wygodniejszy dla zobowiązanego.
Podobne artykuły
