Czy wspólnik spółki jawnej odpowiada za zaległości składkowe spółki?
Zgodnie z art. 115 § 1 ordynacji podatkowej w związku z art. 31 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, wspólnik spółki jawnej odpowiada całym swoim majątkiem solidarnie ze spółką i pozostałymi wspólnikami za zaległości składkowe spółki.
Odpowiedzialność ta nie jest oparta na zasadzie winy (ma charakter obiektywny) i nie ma tu znaczenia przyczynienie się (lub nie) do powstania zaległości składkowych. Odpowiedzialność ta zgodnie z art. 107 § 1 oraz § 2 pkt 2 i 4 ordynacji podatkowej obejmuje także odsetki od tych zaległości. Ponadto w myśl przepisu art. 109 § 2 pkt 1 ordynacji podatkowej w razie niedotrzymania terminu płatności osoba trzecia odpowiada również za naliczone po dniu wydania decyzji o jej odpowiedzialności odsetki za zwłokę.
Wspólnicy spółki jawnej odpowiadają solidarnie za zobowiązania składkowe spółki. Zgodnie z zadami solidarnej odpowiedzialności za dług każdy z dłużników zobowiązany jest do spełnienia całego świadczenia, tak jakby był jedynym dłużnikiem, a ZUS może żądać spełnienia całości lub części świadczenia – według własnego wyboru – od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna. Zaspokojenie ZUS przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych od obowiązku spełnienia świadczenia.
Odpowiedzialność wspólników spółki jawnej ma właśnie taki solidarny charakter, a to zgodnie z art. 22 § 2 kodeksu spółek handlowych, który stanowi, iż każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką.
Brak jest niestety przesłanek pozwalających wspólnikowi spółki jawnej uwolnić się od odpowiedzialności za zobowiązania spółki. Jedynym warunkiem przypisania tej odpowiedzialności jest zatem fakt bycia wspólnikiem spółki jawnej. Wspólnik nie może wyłączyć swojej odpowiedzialności, argumentując, że nie zajmował się kwestiami finansowymi spółki w sytuacji, gdy nie ma sporu co do tego, że w czasie upływu terminu płatności z tytułu składek, które wygenerowały wskazaną w decyzji zaległość był wspólnikiem spółki.
Zarówno z przepisów k.s.h., jak i ordynacji podatkowej wynika, co wskazano powyżej, że odpowiedzialność wspólnika, spółki jawnej za jej zobowiązania ma charakter odpowiedzialności pierwotnej (art. 22 § 2 k.s.h., art. 115 Ordynacji podatkowej).
Zgodnie z postanowieniem Sądu Najwyższego z dnia 26 września 2017 r. sygn. akt: II UZ 51/17, czytamy iż:
Odpowiedzialność wspólników spółki jawnej za dług spółki powstaje ex lege w stosunku do każdego ze wspólników oddzielnie. Na podstawie art. 22 § 2 k.s.h. każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką, decyzja wydana na podstawie art. 115 § 1 o.p. ma więc wobec wspólników spółki jawnej charakter deklaratywny. W ramach odpowiedzialności cywilnej egzekucja wobec wspólnika nie może być prowadzona zanim egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna (art. 31 § 1 k.s.h.), w czym wyraża się subsydiarność tej odpowiedzialności. Mimo umiejscowienia art. 115 o.p. w rozdziale regulującym odpowiedzialność osób trzecich, nasuwającego sugestię, że odpowiedzialność za zobowiązania wspólników spółki jawnej należy traktować tak, jakby wspólnicy byli “osobami trzecimi” wobec dłużnika (płatnika) w rozumieniu art. 108 § 4 tej ustawy, w rzeczywistości podstawa ich odpowiedzialności jest inna, pierwotna, na co wskazuje także art. 108 § 4 Ordynacji podatkowej, stwierdzający, że orzeczenie o odpowiedzialności wspólników za zaległości podatkowe spółki z tytułu zobowiązań podatkowych powstałych w sposób przewidziany w art. 21 § 1 pkt 1 nie wymaga uprzedniego wydania decyzji, o których mowa w art. 108 § 2 pkt 2.
Zobacz również: Jak za długi w ZUS odpowiadają wspólnicy spółki cywilnej?
Podobne artykuły
