Odwołanie od decyzji ZUS
Odstąpienie przez ZUS od żądania zwrotu należności z tytułu nienależnie pobranych świadczeń.
Zgodnie z art. 84 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, osoba, która pobrała nienależne świadczenie z ubezpieczeń społecznych, jest obowiązana do jego zwrotu, wraz z odsetkami, w wysokości i na zasadach określonych przepisami prawa cywilnego.
W myśl art. 84 ust. 8 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład może odstąpić od żądania zwrotu należności z tytułu nienależnie pobranych świadczeń w całości lub w części, odroczyć termin ich płatności albo rozłożyć je na raty, jeżeli: zachodzą szczególnie uzasadnione okoliczności.
Pojęcie okoliczności “szczególnie uzasadnionych” oznacza, że przypadki jego zastosowania winny mieć charakter wyjątkowy, a sam przepis art. 84 ust. 8 ustawy nie powinien być interpretowany rozszerzająco.
W ramach katalogu przykładowych okoliczności uzasadniających stosowanie ulg wskazuje się:
- brak majątku, z którego możliwe byłoby dochodzenie od osoby zobowiązanej zwrotu świadczeń;
- ustalenie, że w przypadku zwrotu świadczeń osoba zobowiązana lub osoby pozostające na jej utrzymaniu zostałyby pozbawione niezbędnych środków utrzymania;
- ciężką chorobę powodującą niezdolność do pracy lub niepełnosprawność osoby zobowiązanej, członka jej rodziny lub innej osoby pozostającej na jej utrzymaniu;
- wiek osoby zobowiązanej;
- zdarzenia losowe tj. kradzież, wypadek, pożar, powódź, inne klęski żywiołowe, powodujące szczególne trudności w sytuacji materialnej osoby zobowiązanej.
Dokonując oceny występowania szczególnie uzasadnionych okoliczności należy kierować się stanem majątkowym i rodzinnym dłużnika, jak też realną możliwością zwrotu, w tym możliwością podjęcia pracy pozwalającej na zwrot świadczeń (tak w wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 3 października 2014 r., III AUa 2591/13).
Do katalogu nienależnie pobranych świadczeń wobec których ZUS może odstąpić od żądania zwrotu należą:
- emerytury;
- renty;
- zasiłki chorobowe/opiekuńcze/macierzyńskie;
- świadczenia rehabilitacyjne;
- świadczenie przedemerytalne.
Zgodnie z wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 5 kwietnia 2018 r., sygn. akt: III AUa 43/18:
“W sprawie mającej za przedmiot odstąpienie od żądania zwrotu nienależnie pobranego zasiłku chorobowego, badaniu podlegają okoliczności faktyczne wskazujące na wystąpienie po stronie ubezpieczonego takiego stanu, w którym zwrot nienależnie pobranych świadczeń uniemożliwi, bądź znacznie utrudni mu bieżące funkcjonowanie i zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych. Mogą to być okoliczności związane ze stanem zdrowia, brakiem pracy, tragicznym zdarzeniem losowym oraz sytuacją rodzinną. Nie powinno przy tym budzić wątpliwości, iż ocena, czy w realiach danej sprawy występują szczególnie uzasadnione okoliczności umożliwiające odstąpienie od żądania zwrotu nienależnie pobranych świadczeń, winna mieć charakter zindywidualizowany i odnosić się do stanu rodzinnego i majątkowego wnioskującego o odstąpienie dochodzenia zwrotu nienależnie pobranego świadczenia, biorąc także pod uwagę stan jego zdrowia i możliwości podjęcia pracy pozwalającej na zwrot nienależnie pobranego świadczenia”.
zobacz również: Kiedy ZUS może żądać zwrotu zasiłku ?
Podobne artykuły
