Co robić kiedy pracodawca nie wypłaca zasiłku chorobowego?
Sytuacja taka jest uregulowana prawie. Stanowi o niej art. 63 ust. 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, zgodnie z którym:
“Ubezpieczony może wystąpić do ZUS z wnioskiem o ustalenie uprawnień do zasiłku, jeżeli uważa, że zostały naruszone jego uprawnienia w tym zakresie”. Zgodnie z art. 63 ust. 2 tej samej ustawy: “Z wnioskiem o ustalenie uprawnień do zasiłku przysługującego ubezpieczonemu może wystąpić do ZUS także płatnik składek na ubezpieczenie chorobowe”.
Za jaki okres ZUS może przejąć wypłatę zasiłków?
Wszystko zależy od ilości osób zgłoszonych do ubezpieczeń przed danego płatnika składek. W małych firmach zgłaszających do ubezpieczeń do 20 pracowników pracodawca zobowiązany jest do wypłaty zasiłku chorobowego za okres pierwszych:
- 14 dni w przypadku pracowników 50+;
- 33 dni w przypadku pozostałych.
Z powyższego wynika, iż w małych firmach ZUS może przejąć wypłatę zasiłków jedynie za w/w okresy.
Inaczej przedstawia się sytuacja w przypadku większych przedsiębiorstw uchylających się od wypłaty świadczeń z ubezpieczenia chorobowego, gdzie ZUS może przejąć całość koniecznych do wypłaty zasiłków.
Dzieje się tak, ponieważ zgodnie art. 61 ust. 1 pkt 1 i art. 63 ust. 1 i 2 i 2 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, prawo do zasiłków określonych w ustawie i ich wysokość ustalają oraz zasiłki te wypłacają płatnicy składek na ubezpieczenie chorobowe, którzy zgłaszają do ubezpieczenia chorobowego powyżej 20 ubezpieczonych,.
W tym miejscu należy przypomnieć, że płatnik składek jest przede wszystkim, zgodnie z jego nazwą i statusem prawnym, podmiotem zobowiązanym do zapłaty należnych składek na ubezpieczenia społeczne i tylko wtedy wykonuje inne zadania ze stosunków ubezpieczenia społecznego, jeżeli zostają mu one powierzone przez ustawodawcę w ramach powinności określonych w ustawie (art. 3 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 423 – zwanej ustawą systemową). Tylko płatnicy składek, między innymi na ubezpieczenia chorobowe, którzy zgłaszają do ubezpieczenia chorobowego powyżej 20 ubezpieczonych, zostali upoważnieni przez ustawodawcę w ramach obowiązku uiszczania składek na ubezpieczenia społeczne, do ustalania prawa i wysokości zasiłku chorobowego i świadczenia rehabilitacyjnego oraz wypłat tych świadczeń, które rozliczają na poczet należnych składek na ubezpieczenia społeczne (art. 46 ust. 1 i 2 ustawy systemowej), pomniejszając należne składki o kwoty wypłaconych świadczeń chorobowych. W sensie normatywnym wypłata tych świadczeń następuje w istocie rzeczy z funduszu chorobowego, wyodrębnionego w ramach FUS (art. 55 pkt 3 ustawy systemowej), bowiem świadczenia chorobowe przysługują ze społecznego ubezpieczenia chorobowego i są wypłacane ze środków zgromadzonych w funduszu chorobowym, którym dysponuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych, bo w stosunkach ubezpieczenia społecznego Zakład ten jest “ubezpieczycielem” i świadczeniodawcą świadczeń przysługujących uprawnionym ubezpieczonym z funduszu ubezpieczeń społecznych, choćby wypłata niektórych świadczeń chorobowych została technicznie powierzona płatnikom składek, którzy rozliczają wypłacone świadczenia na poczet składek na ubezpieczenia chorobowe, gromadzonych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (świadczeniodawcę) w funduszu chorobowym, wyodrębnionym w ramach FUS.
W związku z powyższym płatnik składek jedynie formalnie wypłaca świadczenia chorobowe ze środków własnych, bowiem w istocie rzeczy wypłaca je ze środków funduszu chorobowego, skoro rozlicza wypłacone świadczenia z należnymi składkami na ubezpieczenia społeczne, które Zakład Ubezpieczeń Społecznych gromadzi w FUS.
Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 23 maja 2012r. wyraźnie stwierdził iż:
“Obowiązek wypłaty świadczeń z funduszu chorobowego płatnika składek zgłaszającego do ubezpieczenia chorobowego powyżej 20 ubezpieczonych, który nie wypłacił ubezpieczonemu zasiłku chorobowego i świadczenia rehabilitacyjnego przysługujących z funduszu chorobowego wyodrębnionego w ramach Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (art. 55 pkt 3 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, jednolity tekst: Dz.U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.) oraz nie rozliczył ich w ramach składek należnych na ubezpieczenie chorobowe, przechodzi na Zakład Ubezpieczeń Społecznych (art. 51 ust. 2 w związku z art. 54 pkt 1 i art. 55 pkt 3 tej ustawy)”.
W jaki sposób uruchomić procedurę przejęcia wypłaty zasiłków przez ZUS?
Jeżeli płatnik składek popadnie w zwłokę z wypłatą zasiłków, konieczne będzie złożenie do zus wniosku o przejęcie wypłaty zasiłków z podaniem argumentacji wskazującej na brak realizacji przez pracodawcę wypłaty należnych zasiłków. W razie wydania przez ZUS decyzji o odmowie przejęcia wypłaty zasiłków, wnioskodawcy przysługiwało będzie prawo do odwołania się do Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. Termin na złożenie odwołania wynosić będzie jeden miesiąc.
Podobne artykuły
