Zgodnie z art. 4 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach i rentach pomostowych, prawo do emerytury pomostowej przysługuje pracownikowi personelu medycznego, który spełnia łącznie następujące warunki:
- urodził się po dniu 31 grudnia 1948 r;
- ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat;
- osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn;
- ma okres składkowy i nieskładkowy, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn;
- posiada przynajmniej jednej dzień pracy w szczególnych warunkach przed 1 stycznia 1999 r. (według starego wykazu prac w warunkach szczególnych)
- posiada po dniu 31 grudnia 2008 r. przynajmniej jeden dzień pracy w szczególnych warunkach (według nowego wykazu prac w warunkach szczególnych, stanowiącego załącznik od ustawy prawo o emeryturach pomostowych).
- nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy.
Najczęstszą przyczyną odmowy przyznania prawa do emerytury pomostowej jest ustalenie przez ZUS, iż wnioskodawca po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywał prac w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych (wedle nowego wykazu). Dzieje się tak ponieważ ustawodawca wprowadzając w 2008 r. przepisy ustawy o emeryturach pomostowych dokonał znacznego ograniczenia ilości stanowisk pracy uprawniających do wcześniejszego przejścia na emeryturę.
Jakie prace personelu medycznego uznawane za za prace w warunkach szczególnych w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach pomostowych?
W ustawie o emeryturach pomostowych zawężony został rodzaj prac w warunkach szczególnych w stosunku co do starego wykazu. Wedle “starych przepisów” pracą w warunkach szczególnych była praca personelu medycznego na oddziałach: psychiatrycznych, odwykowych, onkologicznych, leczenia oparzeń oraz ostrych zatruć w bezpośrednim kontakcie z pacjentami, a także prace w zespołach operacyjnych dyscyplin zabiegowych oraz prace lekarzy stomatologów.
Pracami w szczególnych warunkach wedle nowego wykazu, są jedynie:
- prace personelu medycznego w zespołach operacyjnych dyscyplin zabiegowych i anestezjologii w warunkach ostrego dyżuru.
- prace personelu medycznego oddziałów psychiatrycznych i leczenia uzależnień w bezpośrednim kontakcie z pacjentami.
Niewątpliwie pojęcie prac personelu medycznego w zespołach operacyjnych dyscyplin zabiegowych i anestezjologii w warunkach ostrego dyżuru wymienione w zał. nr 2 poz. 24 do ustawy o emeryturach pomostowych jest pojęciem węższym od pojęcia prac wymienionych w starym katalogu prac w warunkach szczególnych. Przedtem do zaliczenia pracy jako świadczonej w szczególnych warunkach przedtem wystarczyła jedynie okoliczność zatrudnienia na oddziałach psychiatrycznych i odwykowych, onkologicznych, leczenia oparzeń oraz ostrych zatruć w bezpośrednim kontakcie z pacjentami lub praca w zespołach operacyjnych dyscyplin zabiegowych oraz wykonywanie pracy stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.
Ustawa z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych znacznie zawęziła zakres prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, dotyczy to również prac w służbie zdrowia, gdzie wyraźnie określono jakie rodzaje prac należy zaliczyć do kategorii prac o szczególnym charakterze. Załączniki nr 1 i 2, o których mowa w art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych, nie kwalifikują pracy na poszczególnych oddziałach jako pracy w warunkach szczególnych, jak to czynił załącznik do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w wykazie A dziale XII, poz. 1.
Stosownie do art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej – osoba wykonująca zawód medyczny to osoba uprawniona na podstawie odrębnych przepisów do udzielania świadczeń zdrowotnych oraz osoba legitymująca się nabyciem fachowych kwalifikacji do udzielania świadczeń zdrowotnych w określonym zakresie lub w określonej dziedzinie medycyny.
Tak samo definiowała „osobę wykonującą zawód medyczny” poprzednio obowiązująca ustawa z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej w art. 18d.
Członkiem personelu medycznego w zespołach operacyjnych dyscyplin zabiegowych i anestezjologii w warunkach ostrego dyżuru będą np.:
– lekarz operatora, lekarz anestezjologa (członek zespołu operacyjnego),
– pielęgniarka instrumentariuszka na bloku operacyjnym,
– pielęgniarka anestezjologiczna na bloku operacyjnym,
– pielęgniarka oddziałowa na bloku operacyjnym.
Osobą wykonującą zawód medyczny nie będzie salowa – tak Sąd Apelacyjny w Lublinie w wyroku z dnia 17 stycznia 2018r., sygn. akt: III AUa 547/17.
Czynności wykonywane przez salową nie mieszczą się zatem w kategorii przesłanek, które zostały wymienione w art. 3 ust. 3 ustawy o emeryturach pomostowych.
Emerytura pomostowa członków personelu medycznego, którzy nie wykonywali prac w warunkach szczególnych po 31 grudnia 2008.
Art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych przewiduje również możliwość nabycia prawa do emerytury pomostowej przez osoby, które nie udowodniły po dniu 31 grudnia 2008 r. pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3.
Stosownie do tego przepisu, prawo do emerytury pomostowej przysługuje również osobie, która po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3.
Osoba ubiegająca się o emeryturę pomostową, która nie kontynuuje pracy w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze i legitymuje się w związku z tym jedynie stażem pracy “szczególnej” według poprzednio obowiązujących przepisów, może nabyć prawo do tej emerytury jedynie wówczas, gdy dotychczasowy staż pracy można kwalifikować jako pracę w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze w rozumieniu obowiązujących przepisów (art. 3 ust. 1 i 3 ustawy z 2008 r. o emeryturach pomostowych)”.
Wyjaśniając powyższe prawo do emerytury pomostowej nabędą członkowie personelu medycznego, którzy nie wykonywali prac w warunkach szczególnych po 31 grudnia 2008r., jednak przed tą datą przez przynajmniej przez 15 lat wykonywali tylko i wyłącznie prace wymienione w nowym wykazie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.
Zobacz również:
1 dzień pracy po 31 grudnia 2008 roku emerytura pomostowa
Podobne artykuły
