Czy skarga kasacyjna jest dopuszczalna w każdej sprawie przeciwko ZUS?
Co do zasady od wydanego przez sąd drugiej instancji prawomocnego wyroku lub postanowienia strona może wnieść skargę kasacyjną do Sądu Najwyższego.
Należy jednak mieć na względzie ograniczenia w dopuszczalności wniesienia skargi kasacyjnej wynikające z wartości przedmiotu zaskarżenia.
Skarga kasacyjna jest niedopuszczalna w sprawach o prawa majątkowe w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych w których wartość przedmiotu zaskarżenia jest niższa – niższa niż dziesięć tysięcy złotych.
Jednakże w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych skarga kasacyjna przysługuje niezależnie od wartości przedmiotu zaskarżenia w sprawach o:
- przyznanie i o wstrzymanie emerytury;
- przyznanie i o wstrzymanie renty;
- objęcie obowiązkiem ubezpieczenia społecznego.
Oto przykłady wyjątków od zasady, w których o możliwości wniesienia skargi kasacyjnej decyduje wartość przedmiotu zaskarżenia:
1. Sprawa w której kwestionujemy orzeczony stopień niezdolności do pracy.
Sprawa wszczęta odwołaniem od decyzji rozstrzygającej o prawie do renty z tytułu niezdolności do pracy, w którym kwestionowany jest wyłącznie stopień niezdolności do pracy jest sporem o wysokość świadczenia, w którym o dopuszczalności skargi kasacyjnej decyduje wartość przedmiotu zaskarżenia.
2. Sprawa o rekompensatę za pracę w warunkach szczególnych.
Skarga kasacyjna w sprawie o rekompensatę za utratę możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach jest dopuszczalna, jeżeli 12-krotność różnicy wysokości emerytury obliczonej z rekompensatą oraz bez rekompensaty przekracza kwotę 10.000 zł
3. Sprawa o zasiłek chorobowy.
W sprawach o zasiłek chorobowy dopuszczalność skargi kasacyjnej uzależniona jest od wartości przedmiotu zaskarżenia.
Postanowienie
4. Sprawa o żądanie przeliczenia emerytury.
Żądanie przeliczenia emerytury (podstawy jej wymiaru) jest sporem o prawo majątkowe. W przypadku tego typu sporu dopuszczalność zaskarżenia kasacyjnego podlega ograniczeniu ze względu na wartość przedmiotu zaskarżenia. Wartość tę oblicza się z uwzględnieniem art. 22 k.p.c., przy czym stanowi ona różnicę między wysokością świadczenia wypłaconego przez organ rentowy a wysokością świadczenia żądanego przez ubezpieczonego w skali jednego roku. O dopuszczalności skargi kasacyjnej musi decydować rzeczywisty przedmiot sporu, a następnie przedmiot zaskarżenia. Jest nim różnica wysokości emerytury, co jednoznacznie kwalifikuje żądanie w kategorii sprawy o prawa majątkowe.
5. Sprawa o ustalenie wysokości składek na ubezpieczenie społeczne.
W sprawach o ustalenie wysokości składek na ubezpieczenie społeczne wartością przedmiotu zaskarżenia jest różnica między składką należną, ustaloną w zaskarżonej decyzji za sporny okres, a wysokością składki wskazywaną (zapłaconą) przez odwołującego się płatnika.
6. Sprawa o ustalenie kapitału początkowego.
Sprawa o ustalenie kapitału początkowego nie jest sprawą o świadczenie z ubezpieczenia społecznego lub zaopatrzenia emerytalnego ani sprawą o objęcie obowiązkiem ubezpieczenia społecznego, nie została zatem wymieniona wśród spraw, w których skarga kasacyjna przysługuje niezależnie od wartości przedmiotu zaskarżenia.
7. Sprawa o świadczenie rehabilitacyjne.
Tylko w sprawach o przyznanie i o wstrzymanie emerytury lub renty oraz o objęcie obowiązkiem ubezpieczenia społecznego skarga kasacyjna przysługuje niezależnie od wartości przedmiotu zaskarżenia. Do tego katalogu spraw nie należy sprawa o świadczenie rehabilitacyjne.
Wartość przedmiotu zaskarżenia nie ma wpływu natomiast na możliwość wniesienia skargi kasacyjnej w sprawach o:
- kwestionowania przez ubezpieczonego daty przyznania prawa do emerytury.
W przypadku kwestionowania przez ubezpieczonego daty przyznania prawa do emerytury sprawa dotyczy przyznania prawa do emerytury, co implikuje tezę, że skarga kasacyjna w takiej sprawie przysługuje niezależnie od wartości przedmiotu zaskarżenia.
2. ustalenia przez ZUS niepodlegania ubezpieczeniom społecznym i chorobowym (pozorna umowa o pracę, pozorna działalność gospodarcza, pozorna umowa zlecenie).
Skargę kasacyjną wnosi się do sądu, który wydał zaskarżone orzeczenie, w terminie dwóch miesięcy od dnia doręczenia orzeczenia z uzasadnieniem stronie skarżącej.
Strona przeciwna może wnieść do sądu drugiej instancji odpowiedź na skargę kasacyjną w terminie dwutygodniowym od doręczenia jej skargi. W razie wniesienia skargi kasacyjnej przez Prokuratora Generalnego, Rzecznika Praw Obywatelskich lub Rzecznika Praw Dziecka odpowiedź na skargę mogą wnieść obydwie strony.
Należy pamiętać, iż w postępowaniu przed Sądem Najwyższym obowiązuje tzw. przymus adwokacko-radcowski, który oznacza iż w postępowaniu przed Sądem Najwyższym obowiązuje zastępstwo stron przez adwokatów lub radców prawnych. Zastępstwo to dotyczy także czynności procesowych związanych z postępowaniem przed Sądem Najwyższym, podejmowanych przed sądem niższej instancji.
Strona nie ma więc możliwości samodzielnie wnieść skargi kasacyjnej w sprawie przeciwko ZUS, w tym celu konieczne będzie udzielenie pełnomocnictwa adwokatowi lub radcy prawnemu specjalizującym się w prowadzeniu spraw przeciwko ZUS.
Podobne artykuły
Uważam, że uznanie skargi kasacyjnej za niedopuszczalną w sprawach o “prawa majątkowe” w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych w których wartość przedmiotu zaskarżenia jest niższa niż dziesięć tysięcy złotych, jest obrazą Konstytucji RP a także jest to naruszenie art. 5 k.c. Sprawiedliwość społeczna wywodzoną z art. 2 Konstytucji i zasady współżycia społecznego (art. 5 kc) przemawiają za zmianą wadliwego przepisu, bowiem sprawy te odnoszą się do odprowadzanych składek do ZUS z pracy a nie majątku osiągniętego z innych źródeł. Sprawy z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych winny być wnoszone b e z w z g l ę d u na wartość przedmiotu zaskarżenia.