EmeryturaOdsetki ZUSOdwołanie od decyzji ZUSRenta z tytułu niezdolności do pracyZasiłki
Decyzja o nienależenie pobranych świadczeniach z ZUS
Zgodnie z art. 84 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych: osoba, która pobrała nienależne świadczenie z ubezpieczeń społecznych, jest obowiązana do jego zwrotu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie.
Za kwoty nienależnie pobranych świadczeń uważa się:
- świadczenia wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie prawa do świadczeń albo wstrzymanie ich wypłaty w całości lub w części, jeżeli osoba pobierająca świadczenie była pouczona o braku prawa do ich pobierania;
- świadczenia przyznane lub wypłacone na podstawie nieprawdziwych zeznań lub fałszywych dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzania w błąd organu wypłacającego świadczenia przez osobę pobierającą świadczenia.
Obowiązek zwrotu świadczenia spoczywa tylko na osobie, która przyjęła kwoty w złej wierze, mając świadomość jego nienależności.
Dotyczy to osób, które zostały pouczone o okolicznościach dotyczących braku prawa do pobieranych świadczeń, jak również takich które pobierały świadczenia na podstawie fałszywych zeznań lub dokumentów.
Czy ZUS ma prawo żądać zwrotu świadczeń niewłaściwie przez niego wyliczonych?
Przykład:
Przedsiębiorca – Pani Anna będąc w 4 miesiącu ciąży przeszła na L4 z uwagi na komplikacje. ZUS naliczył zasiłek od najwyższej podstawy (250 % przeciętnego wynagrodzenia). Pani Anna pobierała następnie zasiłek macierzyński przez okres 12 miesięcy (naliczony również od najwyższej podstawy). Po zasiłku macierzyńskim Pani Anna przeszła na zasiłek opiekuńczy. ZUS naliczając wysokość zasiłku opiekuńczego, odkrył swój błąd w pierwotnych obliczeniach, stwierdzając iż Pani Anna nie powinna pobierać świadczeń od najwyższej podstawy lecz od najniższej. W decyzji zobowiązał Panią Annę do zwrotu pobranego zasiłku chorobowego i macierzyńskiego.
Czy zasadnie?
Otóż nie!
Tryb zwrotu świadczeń według przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, nie ma zastosowania w przypadku, gdy doszło do wypłaty świadczenia w skutek błędu organu w zakresie wyliczenia wysokości świadczeń. Oznacza to, iż ZUS nie miał prawa wydać wobec Pani Anny decyzji o zwrocie świadczeń.
Za jaki okres ZUS ma prawo żądać zwrotu świadczeń?
ZUS nie można żądać zwrotu nienależnie pobranych świadczeń z ubezpieczeń społecznych za okres dłuższy niż ostatnie 12 miesięcy, jeżeli osoba pobierająca świadczenia zawiadomiła organ wypłacający świadczenia o zajściu okoliczności powodujących ustanie prawa do świadczeń albo wstrzymanie ich wypłaty, a mimo to świadczenia były nadal wypłacane, a w pozostałych przypadkach – za okres dłuższy niż ostatnie 3 lata.